Program działania Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego na lata 2015-2018

Po ostatnim walnym zebraniu (26 października 2014) ukonstytuował się nowy zarząd naszej organizacji i w związku z tym pojawiły się pytania o kierunek jej dalszych działań. Odpowiadając na nie, członkowie i zarząd Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego, zebrani na zebraniu w dniu 21 lutego 2015 roku, deklarują przede wszystkim wolę intensyfikacji dotychczasowych przedsięwzięć: sobotniej szkoły języka i kultury ormiańskiej oraz teatrzyku dla dzieci „Banali”, edycji „Biuletynu OTK” oraz publikacji naukowych i popularnonaukowych o tematyce ormiańskiej, a także cyklicznych spotkań otwartych dla wszystkich zainteresowanych naszą kulturą. Jednocześnie chcemy wprowadzić nowe formy aktywności i wspierać wszelkie wartościowe inicjatywy członków OTK oraz bratnich organizacji ormiańskich w Polsce, jakie się pojawią. Naszą działalność, jak to było do tej pory, adresujemy do mieszkańców całej Polski i chcemy pozostać organizacją o zasięgu ogólnokrajowym. Dlatego jesteśmy wdzięczni za wsparcie ze strony tych naszych członków, którzy mieszkają czy to w Warszawie, czy na Śląsku lub Pomorzu. Szczególną uwagę przywiązujemy jednak do aktywizacji Ormian Krakowa, Rzeszowa, Zakopanego, Nowego Sącza i Przemyśla oraz okolicznych ziem.
Nawiązując do Statutu OTK chcemy podkreślić, iż niezmiennym celem przyświecającym tym przedsięwzięciom będzie prowadzenie działalności społeczno-kulturalnej we wszelkich wymiarach dla utrzymania kultury Ormian polskich oraz zapoznania społeczeństwa polskiego z kulturą, historią i społecznymi problemami Ormian w diasporze i w Armenii. Deklarujemy chęć podejmowania współpracy z podzielającymi te cele instytucjami państwowymi i organizacjami społecznymi na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, Republiki Armenii i innych państw. Członkowie oraz zarząd tym samym zobowiązują się do inicjowania, organizowania i popierania przedsięwzięć popularyzatorskich, kulturalnych, naukowych, wydawniczych, turystycznych, gospodarczych i handlowych związanych z polskimi Ormianami, relacjami polsko-armeńskimi i szeroko rozumianym dziedzictwem ormiańskim. Liczymy na wsparcie autorytetów naszego środowiska, w tym zwłaszcza ks. Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego, na udział działaczy starszego, doświadczonego pokolenia, z których wielu w ostatnich latach zmuszonych było do zawieszenia czynnego udziału w pracach OTK. Zapraszamy gorąco ludzi młodych. Chcemy należnego nam wparcia ze strony władz administracyjnych i samorządowych miasta Krakowa oraz województwa małopolskiego, a także instancji centralnych, w tym Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych. Prosimy przedstawiciela mniejszości ormiańskiej, pana Edwarda Miera-Jędrzejowicza, o patronat nad naszymi sprawami w tych gremiach.
Widząc zaangażowanie i profesjonalizm rady i kolegium redakcyjnego „Biuletynu Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego”, wydawanego od 1993 roku dzięki energii i staraniom zwłaszcza prof. Andrzeja Pisowicza, zarząd i członkowie zobowiązują się do wspierania ich pracy. Prosimy prof. Pisowicza o dalszą opiekę nad czasopismem. Widzimy przy tym konieczność rozwoju jego szaty graficznej. Apelujemy o nadsyłanie materiałów i artykułów na adres redakcji.
Cykliczne spotkania członków OTK zamierzamy organizować zarówno samodzielnie, jak też przy współpracy z trzema innymi instytucjami, zajmującymi się tematyką ormiańską w Krakowie. Są to: Komisja Wschodnioeuropejska Polskiej Akademii Umiejętności, kierowana przez prof. Krzysztofa Stopkę, która zaprasza polskich i zagranicznych armenologów, program odczytowo-konferencyjny «Porozmawiajmy o Armenii», prowadzony przez p. Armena Artwicha i dr hab. Andrzeja A. Ziębę, który koncentruje się na politycznych, religijnych i ekonomicznych problemach współczesnej Armenii, oraz Koło Zainteresowań Kulturą Ormian przy krakowskim oddziale Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, które w nowej formule skupiać ma pracowników nauki i jej upowszechniania, a zamierza prowadzić działalność klubową, wydawniczą i popularyzacyjną w zakresie etnologii, antropologii, kultury językowej i piśmienniczej oraz historii etnicznej Armenii i polskich Ormian. Spotkania OTK chcielibyśmy wzbogacić o element integracji towarzyskiej, zwłaszcza rodzinnej. Naszym kolejnym celem integracyjnym będzie powrót do zaprzepaszczonej formuły zjazdów Ormian polskich w Krakowie. Przy organizacji spotkań i szkoły liczymy na pomoc lokalową Muzeum Etnograficznego w Krakowie oraz Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej. Apelujemy do tych naszych członków, którzy związani są z Polskim Radiem Kraków oraz krakowskim oddziałem TVP lub tutejszą prasą, o zapewnienie medialnego patronatu nad naszymi inicjatywami.
W bieżącym roku, w którym wraz z całym narodem ormiańskim obchodzić będziemy setną rocznicę ludobójstwa popełnionego na Ormianach przez Turcję, zarząd OTK planuje wzmocnić współpracę z diasporą ormiańską i Armenią, włączyć się w realizację projektów społeczno-kulturalnych o zasięgu ponadnarodowym, krajowym i krakowskim, których celem jest godnie uczcić tę rocznicę. Szersza informacja o tym kierunku naszych prac zostanie podana osobno.
Chcemy otoczyć opieką chaczkar przy kościele pod wezwaniem św. Mikołaja w Krakowie i zamierzamy w tym celu zorganizować stałą grupę spośród naszych członków. Chaczkar ten jest ważnym symbolem obecności Ormian w kulturze Krakowa oraz naszej więzi z Armenią. W tej samej intencji do najbliższych planów OTK wpisujemy przygotowanie i edycję albumowej monografii pt. Ormiański Kraków, na wzór uhonorowanej wieloma nagrodami publikacji Ormiańska Warszawa, wydanej przez bratnią Fundację Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich.
Zamiarem nowych władz OTK jest podjąć wysiłki zmierzające do pozyskania dodatkowych środków finansowych ze źródeł krajowych i europejskich.
Zarówno o pracach kontynuowanych, jak też o nowych, oraz o wszelkich zmianach w działalności OTK członkowie będę niezwłocznie informowani poprzez – mamy nadzieję już niedługo zreformowaną – stronę internetową (www.otk.org.pl) i na zebraniach, a w razie potrzeby – tradycyjną drogą pocztową.

 

Spotkanie OTK w Collegium Maius, 20 marca 2015 r.

20 marca 2015 roku odbyło się kolejne spotkanie Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego. I tym razem gościliśmy w murach najstarszego budynku Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Maius. Gości przywitał prof. Krzysztof Stopka, członek zarządu Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego i jednocześnie dyrektor Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Tematem spotkania była promocja polskiego przekładu powieści historycznej Derenika Demircziana pt.: „Wartanidzi. Wojownicy Wartana Mamikoniana (tom 1), którą zaprezentował wybitny krakowski orientalista prof. Andrzej Pisowicz, współautor tłumaczenia i komentarzy. Wydawcą książki jest Księgarnia Akademicka.

Spotkanie było też okazją do rozmów na temat działań krakowskiego środowiska ormiańskiego w związku ze zbliżającą się 100. Rocznicą ludobójstwa Ormian.

Ormiańskie Towarzystwo Kulturalne zaprasza wszystkie osoby zainteresowane kulturą Ormian polskich na kolejne spotkanie.

 

Ormiańskie Towarzystwo Kulturalne 2015: dobre kontynuacje, nowe perspektywy

W urokliwej, gotyckiej scenerii piwnic Collegium Maius zebrało się 21 lutego 2015 roku blisko pół setki członków i sympatyków Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego. Już ta frekwencja zwiastowała zmianę. Była dowodem nastania nowego klimatu w tej szacownej i najstarszej organizacji polskich Ormian. W ostatnich bowiem latach OTK usychało, a na spotkania przychodziło już tylko po kilka osób. Nic więc dziwnego, że zebrani tak licznie ucieszyli się już samą swą obecnością. Odnawiano dawne kontakty, rozmawiano o nowych sprawach. Dominował oczywiście Kraków, ale byli też członkowie organizacji z Rzeszowa, Katowic i Warszawy. Okazało się, że wbrew nie tak dawno upowszechnianych w OTK opinii – Ormianie polscy w Krakowie nie wymarli, że się wręcz odmłodzili, bo na sali było wielu ludzi młodych. Przyszli więc potomkowie po mieczu i kądzieli starych rodów ormiańskich – Agopsowiczów, Stefanowiczów, Nikorowiczów, Manugiewiczów, Krzysztofowiczów, Passakasów, Eminowiczów, Łukasiewiczów, Augustynowiczów, Bohdanowiczów, Abgarowiczów, Malkiewiczów, Donigiewiczów i in. A obok nich również Ormianie niedawno przybyli do Polski. Byli polscy orędownicy spraw ormiańskich, pracownicy naukowi uczelni krakowskich i warszawskich, zajmujący się problematyką Ormian polskich i Armenii – dr Renata Król-Mazur, dr Jacek Chrząszczewski, dr Franciszek Wasyl, dr Jakub Osiecki, dr Grzegorz Abgarowicz. A najmłodszy uczestnik – synek p. Kasi Agopsowicz – miał zaledwie kilka lat, zaś jego obecność natknęła zebranych ideą, aby przychodzić na kolejne spotkania całymi rodzinami, z najmłodszym pokoleniem reprezentowanym w jak największej ilości. Z tych samych powodów z uznaniem przyjęto przybycie państwa Barbary i Jacka Nikorowiczów z synem Arturem, znanym krakowskim lekarzem. Bo najważniejszym motywem nowego otwarcia, ogłoszonego po ostatnim walnym zebraniu, które wyłoniło nowy zarząd OTK, jest integracja towarzyska Ormian Krakowa i całej Polski południowo-wschodniej i odmrożenie inicjatyw członkowskich.
Prezes OTK, dr Maciej Janik, z uwagi na szczególny charakter spotkania powierzył jego prowadzenie p. Krzysztofowi Stefanowiczowi, reprezentującemu w zarządzie najstarszą generację Ormian krakowskich. Wspomagał go w tej roli gospodarz miejsca, prof. Krzysztof Stopka, dziejopis Ormian polskich, dyrektor Muzeum UJ i sekretarz zarządu OTK w jednej osobie. Najpierw przedstawiony został program OTK na lata 2015–2018, przyjęty przez zebranych z aplauzem. Potem odczytano informację skarbnika OTK, p. Armena Artwicha, o przejęciu wszystkich spraw organizacyjnych i finansowych po poprzednich władzach, rozliczeniu dotacji i przeredagowaniu nowych projektów grantowych na rok 2015, dzięki czemu zapewniona została kontynuacja prac szkoły kultury i języka ormiańskiego, dziecięcego teatrzyku „Banali”, oraz „Biuletynu OTK”. Tu warto dodać, że OTK współfinansuje szkołę sobotnią, dopłacając do dotacji ministerialnych, i zapewnia obsługę księgową dotacji, zaś nowy skarbnik zmodernizował i usprawnił te działania.
Nowy zarząd OTK zerwał z praktyką poprzedniego i nawiązał harmonijną współpracę z naszym przedstawicielem w Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowej. Zaproszony na spotkanie nasz ormiański członek tego gremium, p. Edward Mier-Jędrzejowicz, zaprezentował obszerną informację o obchodach 100. rocznicy ludobójstwa popełnionego na Ormianach w Turcji i odpowiadał na pytania zebranych. Planowano krakowskie wydarzenia z nią związane: wykłady naukowców, liturgię w katedrze wawelskiej, przemarsz ulicami Krakowa pod chaczkar przy kościele św. Mikołaja, koncert w Filharmonii Krakowskiej, o czym mówili p. Ella Mkrtchyan, dr hab. Andrzej A. Zięba, a przede wszystkim ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Bowiem na zebranie przyszedł też dawno nie widziany w tym gronie a wielce zasłużony proboszcz ormiańskokatolickiej parafii południowej. Był witany serdecznie i z ulgą, że powróciły dobre relacje między OTK a człowiekiem, który symbolizuje dwie sprawy ważne dla zebranych – dziedzictwo Ormian polskich i pamięć Kresów wschodnich, zaś w skali ogólnopolskiej jest bez wątpienia najbardziej rozpoznawalnym reprezentantem ormiańskości. Ksiądz Isakowicz-Zaleski mówił o swojej najnowszej książce pod tytułem Żywa historia, w której poruszył sprawę ludobójstwa, zarówno tego w Turcji w roku 1915, jak i mordów dokonanych na Ormianach w Kutach na przełomie lat 1944 i 1945 przez nacjonalistów zachodnioukraińskich. Mówiono też o potrzebie stworzenia akademickich studiów armenistycznych w Krakowie, z uwagi na istniejący tu potencjał badawczy, zaś prof. Andrzej Pisowicz przypomniał dawne dzieje tej idei. Opowiedział o okolicznościach zdeponowania w Instytucie Orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego kolekcji książek dotyczących dziejów kultury i języka ormiańskiego, która nie ma sobie równej w Polsce gdy chodzi o dobór tytułów, oraz ponowił ofertę nauczania dorosłych języka ormiańskiego i grabaru, co czyni od lat.
Reasumując: spotkanie było bardzo udane i napawa nadzieją, że OTK będzie się rozwijać. Wytyczyliśmy linię współpracy ze światłymi aktywistami ormiańskimi na świecie i w diasporze. Było wyraźnie widać, że licznie zgromadzeni popierają zmiany. OTK ma szansę na sukces i powinno powrócić do swoich korzeni.

Zarząd OTK

 

IMG_4533

IMG_4531